Disparoni (Ağrılı Cinsel İlişki ) Ve Vajinismus

İlişki sırasında yineleyici ve devamlı genital ağrı olmasına disparoni denir.  Ağrı durumları sekse hasar verir. Eşlik eden sekonder cinsel bozuklukların ortaya çıkmasına, olumsuz cinsel davranışlara, kaçınıcı ya da zarar verici davranışlara,ilişkinin bozulmasına, kişisel özgüvende azalma ve duygu durum değişikliklerine yol açabilir. Bunlar da ağrıyı daha da artırır.

Disparoni Nedir?

Disparoni yalnızca vajinismus ya da kayganlık azlığına bağlı olmaksızın, tekrarlayıcı ya da kalıcı şekilde cinsel ilişki sırasında ağrı olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca parmak, tampon ya da jinekolojik muayene gibi diğer penetrasyon durumlarında da ağrı mevcuttur.Disparoni prevalansı kadınlar arasında yaklaşık %14 kabul edilmektedir. Vajen elastisitesinde ve kayganlığında azalma gibi değişiklikler nedeniyle, daha çok menopozda görülmesi gerektiği gibi düşünülse de en çok 18-24 yaşlar arasında olduğu saptanmıştır.

Kadınların üçte ikisi hayatının bir döneminde bu hastalığı geçirir. Yüzeysel ve derin olmak üzere 2 tipi vardır. Yüzeyel disparoniye; kronik enfeksiyonlar, klitorisin aşırı duyarlılığı, epizotomi skarı, vajinal enfeksiyonlar, yeterli ıslanmadan girilen ilişkiler neden olabilir. Derin disparoniye ise; vajinanın yapısal bozuklukları, sistit, endometriosiz, bağırsak hastalıkları ve genital organlarda sarkma neden olabilir.

Cinsellikle ilgili kaygılar, olumsuz önyargılar, cinsel taciz öyküsü, evlilikle ilişkili sorunlar, ağrı beklentisi, korku, suçluluk ve öfke ise psikososyal disparoni olarak karşımıza çıkar. Disparoninin psikojenik veya organik olup olmadığının ayırt edilmesi çok önemlidir. Organik nedenler, bir jinekolog tarafından yapılacak muayene ile ayırt edilebilir. Psikojenik kökenli disparoniada asıl nedeni bulmak çok önemlidir.Disparonia nedeni ile kesintiye uğrayan cinsel ya da cinsel olmayan ilişkilerin özsaygı, kadınlık ve mutluluk üzerinde önemli etkileri bulunur.

Disparoni Tedavisi

Tedavide; organik neden var ise, nedene yönelik tıbbı tedavi uygulanır. Psikolojik problemlerde; asıl neden (kızgınlık, endişe, korku, depresyon,cinsel taciz öyküsü, suçluluk-kefaret) tespit edilmeye çalışılır. Nedene yönelik olarak cinsel terapiye başlanır ve çiftler tedaviye beraber alınır. Disparoni tedavisinde seksin, ağrıdan daha çok dikkate alınması da yanlıştır.

Vajinismus, distal (dışa açılan kısım) vajinadaki istemsiz kas spazmına bağlı olarak tekrarlayıcı ya da kalıcı olarak vajinal ilişikide zorlanma olmasıdır . Vajinusmusun , disparoniden ayrılması genellikle zor olmaktadır.Çünkü her ikisinde de ağrı ve pelvik taban kaslarında kasılma mevcuttur. Bazıları vajinusmusu, disparoninin ağır ve fobik ucu olarak tanımlamaktadır. Vajinismusda spesifik olansa, hem davranışsal hem de duygusal olarak fobiye neden olacak şekilde bir cinsel ilişki korkusuna yol açmasıdır. Vajinismus sıklığı toplumda %1 civarındadır. Belirgin kişisel stres ve kişiler arası ilişkilerde zorlanma vajinismus ve disparoni için bir tanı kriteridir.
Disparoni ve vajinismus, kadın problemi gibi görünse de aslında çiftin sorunudur. Bazen çift terapi için birlikte başvurabilir. Kadınlar genellikle terapiye tek başlarına katılacaklarını düşünürler. Bu algıyı düzeltmek tedavi girişimleri için ilk adımdır. Motive edilerek çiftler beraber terapiye alınmalıdır. Bununla birlikte istisnalar olabilir ve kadın tek başına da tedaviye alınabilir.