Çocuklarda Cinsel İstismar

"Çocuk İstismarı”  son zamanlarda  sıklıkla karşılaştığımız , toplumsal olarak içimizi acıtan bir durumdur. Dünyada  her 100 çocuktan 20’si istismara uğramaktadır. Ülkemiz gibi “gelişmekte olan” toplumlarda uluslararası literatürden daha fazla istismar olayı yaşanmaktadır. Adli tıp kurumuna her ay 650 çocuk istismarı vakasının geldiği açıklanmıştır. 100 cinsel istismar arasından sadece 15’i bildirilmektedir. Bu sebeple gerçek rakamların daha fazla olduğu düşünülmektedir. Çocuk istismarı bir suçtur ve istismara karşı sessiz kalmak , istismarın travmatik etkisinin yanında çocuğun  ailesine ve topluma karşı güven duygusunu kaybetmesine neden olabilir.

Bu yazımda sizlere  “Çocuk istismarı nedir ? İstismara uğramış bir çocuk nasıl anlaşılır? Çocukları istismardan korumak için biz yetişkinlerin yapması gerekenler nelerdir? Sorularının yanıtlarını paylaşacağım.

“O daha çocuk, yanlış mı anladı acaba”  yoksa yalan mı söylüyor? şeklindeki önyargılı düşünceler  istismara maruz kalmış çocukların aileleri tarafından sorulan ilk sorulardır. Peki  düşünmemiz ve sorgulamamız  gereken onun daha bir “çocuk” olduğu gerçeği  değil midir?

Tüm çocuklar cinsel istismarı hisseder, fark eder, bilir, anlar, anlatabilir, tarif edebilir.  Ve istismar sonrasında oldukça büyük bir travma yaşarlar. Bu duruma inanmalı  ve  çocuğunuzu ciddiye almalısınız.

• Cinsel istismar mutlaka şiddet içermez
• Cinsel istismar için dokunmak gerekmez
• Cinsel istismar için yan yana olunması gerekmez (Örneğin İnternet ortamında da istismar gerçekleşebilir)
• Cinsel istismarda çocuğun rızasının olup olmadığına bakılmaz

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki ; cinsel istismar en sık aile içinde ya da yakın çevrede görülmektedir. Cinsel istismar her yaşta insanı etkilese de çocukluk döneminde ve özellikle aile içerisinde yaşanabilecek cinsel istismarın etkisi çok daha büyüktür. Erken yaşta yaşanan cinsel istismar çocuklarda hormonel bozukluklara yol açarak bedensel gelişimi de etkiler.

Cinsel İstismar Nasıl Anlaşılır?

Çocuklar  istismara uğradıklarında korku ve yaşadıkları travma sonrasında durumu genellikle saklama eğilimi gösterirler. Çocuklar için utanılacak ve çevreleri tarafından “ayıp” karşılanabilecek bir durum söz konusudur ve suçu kendilerinde ararlar. Genellikle olayı kendisinin başına gelmiş gibi değil de bir başka çocuk üzerinden anlatabilir ve yetişkinin duruma tepkilerini ölçmeye çalışabilirler.

Cinsel istismarın fark edilmesi çoğu zaman tesadüfi olduğu için çocuklarla güçlü  bir iletişim kurulabilmesi , çocuğun ebeveyne güven duyması, ondan korkmaması gerekmektedir. Çocuk sinirli, güvensiz, zayıf, cezalandırıcı, şiddet uygulayan bir anne ya da babaya yaşadığı cinsel istismarı anlatamaz ve saklayabildiği yere kadar saklamaya çalışır.

Cinsel İstismara Uğrayan Çocukta Aşağıdaki Belirtilerden Biri ya da Bir Kaçı Gözlenebilir;

• Korku, içe kapanma, hayattan zevk alamama,
• Dikkat eksikliği, hiper aktivite
• idrar-kaka kaçırmaya başlama
• Davranış problemleri/bozuklukları
• Okulda problem yaşamaya başlama
• Cinsel problemler
• Yaşına uygun olmayan cinsel oyunlar
• Yabancılardan korkma, uzaklaşma
• Bedensel bir hastalığı varmış gibi davranma
• Nedensiz ve bedensel olmayan bulantı, kusma, karın ağrıları, baş ağrıları gibi sorunlar,
• Öfke tepkileri, agresif davranışlar ya da öfkeyle baş edememe (Cinsel istismara uğrayan erkek çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Aşağılık duygusu, kendine zarar verme (Cinsel istismara uğrayan kız çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Sürekli “karşı olma, karşı gelme”
• Parmak emme, tırnak yeme,
• Fobi geliştirme
• Her türlü davranışta abartılı olma,
• Uyku bozuklukları,
• Suçluluk hissi ve depresyon
• Panik ataklar (özellikle hemcinsinden saldırı yaşayan erkek çocuklarda izlenir)
• Kontrolsüz mastürbasyon

Çocuğumu Cinsel İstismardan Nasıl Korurum?

• Sorumluluk sahibi bir ebeveyn olmalısınız. Çocuğunuz sizi dinlemez, gözlemler. Dediklerinizden çok davranışlarınız çocuklar için daha anlamlıdır.
• Çocuğunuzu tanıyın, onunla konuşun. İletişim kurmanız sizinle yaşadığı her türlü durumu/olayı paylaşabilmesini sağlar.
• Çocuğunuzun arkadaşları ile iletişim içinde olun. Onları eve davet edin, arkadaşları ile tanışın.
• Çocuğunuzla iletişiminiz bozuksa profesyonel destekle (çocuk psikiyatristi ya da psikoloğuna başvurun) iletişiminizi geliştirin.
• Cinsel istismardan şüphe ederseniz çocuğunuzla onun anlayabileceği kelimelerle ve doğru şekilde konuşmaya çalışın. Asla suçlayıcı ya da korkutucu olmayın.
• Ona vücudun özel bölümlerini (Göğüs, bacak arası ve popo bölgesi) anlatın, gösterin, öğretin. Buralara kimsenin dokunamayacağını, ona özel olduğunu bilmesini, anlamasını sağlayın.
• Doktorun sadece anne-baba yanındaysa bu özel bölgelere dokunabileceğini anlatın
• Sır saklamamak gerektiğini anlatın. Asla “bu aramızda sır” demeyin !
• Çocuğunuza “Hayır” demeyi öğretin.
• Cinsel istismar durumunda ne yapması gerektiğini anlatın.
• Biri onun özel bölgelerine dokunuyorsa “Hayır, dokunmanı istemiyorum” demesini öğretin. Buna rağmen dokunuyorsa; kaçması, çığlık atması, olayı anne ve babasına anlatması gerektiğini söyleyin.
• Şüphelendiğiniz durumlarda, cinsel istismarcı her kim olursa olsun olaya asla sessiz kalmayın, korkmayın, utanmayın ilgili kurumlara başvurun. Kurumların gizlilik ve uzman ekipler tarafından hassasiyetle çalıştığını bilin.

En önemlisi  sizin tepkinizdir. Korkmayın, sessiz kalmayın ve çocuğunuzun yaşadığı travmayı atlatabilmesi için ona ihtiyacı olan sevgi ve güven duygusunu verin.