Farklı İnanışlara Göre Aşure Ayının Özellikleri

Aşure kelimesinin kökenine bakıldığında Arapçadan geldiği görülür. Arapçada geçen aşara kelimesi zamanla aşure haline gelmiştir ve 10 anlamına gelmektedir. Bunun yanında tüm dinlerde aşure ayının ayrı bir yeri vardır. Musevilik inancına göre aşure ayının özellikleri Büyük Kefaret Günü’nü simgelemesinden ileri gelmektedir. Aşure Günü gerçekleştiğine inanılan o kadar çok dini rivayet vardır ki bunlara inanan kişiler için hepsinin ayrı ve özel bir anlamı vardır. Adem’in işlediği günahtan sonra tövbe etmesi ve bu tövbesinin kabul edilmesi Aşure gününde olmuştur. İdris’in canlı olarak gökyüzüne yükselmesi, büyük tufanda Nuh’un gemisinin kurtulması, İbrahim’in ateşe verildiği halde yanmaması rivayetlerden birkaçıdır.

Farklı İnanışlara Göre Aşure Ayının Özellikleri

Her İnançta Aşure Gününün Özel Bir Anlamı Vardır

Aşure ayının özellikleri arasında yer alan daha başka önemli dini unsurlar da bulunmaktadır. Yakup’un oğlu olan Yusuf’a kavuşması, Eyyub’un şifasız olduğu düşünülen hastalıklarının iyileşmesi, Musa’nın Kızıldeniz’i geçmesi ve İsrailoğulları’nı firavundan kurtarması, Yunus’un balığın karnından canlı olarak çıkması aşure ayının özelliklerini taşıyan dinsel olaylardandır. Hıristiyanlık inancına göre de İsa’nın doğumu ve ölümden kurtarılarak gökyüzüne yükseltilmesi de aşure gününde olduğuna inanılan bir olaydır.

Şiîlik İnancında Aşure Gününün Yeri

Diğer inançlardan farklı olarak Şiî inancında Aşure gününe çok daha özel bir anlam katılır. İslam peygamberi Muhammed’in torunu İmam Hüseyin Kerbela muharrem ayının 10. Gününde şehit edilmiştir ve bu nedenle bu süre zarfı matem ayları olarak kabul edilir. İki ay boyunca düğün gibi benzeri eğlencelerin bu aylarda yapılması hoş karşılanmaz. Ayrıca Aşure ayındaki yası yaşamak için matem günlerinde taziye meclisleri düzenlenir, mersiyeler okunur ve yemekler verilir.

UNESCO Destekli Türkiye’deki En Büyük Anma Merasimi

İstanbul Halkalı’da yapılan Aşura Matem Merasimi UNESCO tarafından en iyi Aşura Merasimi seçilmiştir. Bu tören esnasında yapılan aşura tiyatrosu da izleyici kitlesini fazlalığı ile Guinness Rekorlar Kitabı’na girmeye aday olmuştur.

Aşure Ayında Yapılan Aşure Nereden Geliyor?

İçerisinde birçok malzeme bulunan aşure tatlısının nasıl yapıldığı ve nereden ortaya çıktığı da yine Nuh tufanı ile ilgilidir. Rivayete göre Nuh tufanında gemide erzaklar kritik seviyede azalmıştır. Bu erzakların dibinde kalan az miktardaki yiyeceklerin hepsi tek bir kazana konularak yemek yapılmıştır. Böylece açlığın üstesinden gelinerek tufandan sağ çıkılmıştır.

Alevi İnancına Göre Aşure Ayının Özellikleri

Alevi inancında Hüseyin’in Kerbela’daki acısı anılır. Bunun yanında on İki İmamların acılarını da anmak ve onları anlamak için Muharrem Matemi tutulur. Bu matemde yaşanmış olan acıların bir daha yaşanmaması için gerekli olan insani değerleri hatırlamak ve bunların öğretilerini özümsemek amacı güdülür. Matem devam ettiği sürece bıçak gibi kesici aletlere yaklaşılmaz. Kurban kesmek ve et yemek de bu matem sürecinde yapılmayacak şeyler arasındadır. Kalp kırmak, dedikodu yapmak, herhangi bir canlıya eziyet etmek bu matem süresince yasaktır. Sağlığı yerinde olanlar matem aylarında oruç tutarlar. 12 gün oruç tutulduktan sonra 12 değişik malzemeden oluşan aşure yapılır ve dağıtılır. Orucun ve aşurenin amacı şükretmek ve kötülüklerin bir daha olmaması için farkındalık yaratmaktır.